มูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในพระบรมราชูปถัมภ์ ประกาศรางวัลเกียรติยศระดับชาติที่มอบให้แก่บุคคลผู้มีผลงานโดดเด่นด้านการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อความก้าวหน้าและเพิ่มศักยภาพทั้งทางด้านเศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย โดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) สามารถคว้ารางวัลเกียรติยศดังกล่าวได้ทั้งสองรางวัล ประกอบด้วย ศาสตราจารย์ ดร.สักกมน เทพหัสดิน ณ อยุธยา อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมอาหาร คณะวิศวกรรมศาสตร์ ได้รับรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่นประจำปี 2568 และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศิรวัจน์ อิทธิภูริพัฒน์ ศูนย์วิจัยและนวัตกรรมประสาทวิทยาศาสตร์ สถาบันการเรียนรู้ ได้รับรางวัลนักเทคโนโลยีรุ่นใหม่ ประจำปี 2568
ศาสตราจารย์ ดร.สักกมน เทพหัสดิน ณ อยุธยา ได้รับ รางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่น ประจำปี 2568 ประเภทบุคคล จากผลงาน “เทคโนโลยีการอบแห้งด้วยไอน้ำร้อนยวดยิ่งที่ความดันต่ำ” (Low Pressure Superheated Steam Drying Technology) จากปัญหาที่พบโดยทั่วไปเมื่ออบแห้งอาหารโดยใช้กระบวนการอบแห้งแบบดั้งเดิม คือ การเปลี่ยนแปลงสี เนื้อสัมผัสที่ไม่พึงประสงค์ การเสียรูป ตลอดจนการสูญเสียคุณค่าทางโภชนาการ ซึ่งล้วนแต่เป็นประเด็นที่ผู้บริโภคสมัยใหม่ให้ความสำคัญ ด้วยเหตุนี้ จึงเกิดแนวคิดการพัฒนาและประยุกต์ใช้เทคโนโลยีการอบแห้งแบบใหม่ ได้แก่ เทคโนโลยีการอบแห้งด้วยไอน้ำร้อนยวดยิ่งที่ความดันต่ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับการผลิตขนมขบเคี้ยวคุณภาพสูงจากผลไม้ ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตได้มีสี กลิ่นรส และคุณค่าทางโภชนาการคล้ายกับวัตถุดิบตั้งต้น และมีเนื้อสัมผัสที่พึงประสงค์ เทคโนโลยีการอบแห้งด้วยไอน้ำร้อนยวดยิ่งที่ความดันต่ำจึงนับเป็นนวัตกรรมการแปรรูปอาหารที่ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคสมัยใหม่ได้เป็นอย่างดี การพัฒนาเทคโนโลยีดังกล่าวมีทั้งส่วนที่ดำเนินการในห้องปฏิบัติการ เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานที่ไม่มีมาก่อนในอดีต และส่วนที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนากระบวนการให้สามารถใช้งานได้ในระดับอุตสาหกรรม ซึ่งเป็นความท้าทายอย่างสูง เนื่องจากเป็นเทคโนโลยีใหม่ ไม่มีข้อมูล แนวปฏิบัติ และประสบการณ์ใด ๆ ที่ใช้อ้างอิงได้ จึงเป็นความพยายามในการพัฒนาเทคโนโลยี และมีความซับซ้อนของเทคโนโลยีในระดับมากที่สุด กระบวนการอบแห้งด้วยไอน้ำร้อนยวดยิ่งที่ความดันต่ำที่นำเสนอนี้มีระดับความพร้อมของเทคโนโลยี (TRL) เท่ากับ 9 มีผลกระทบแล้วในระดับประเทศ เนื่องจากเป็นเทคโนโลยีที่ใช้ผลิตผลิตภัณฑ์เพื่อการจำหน่ายแล้วในเชิงพาณิชย์
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ศิรวัจน์ อิทธิภูริพัฒน์ นักวิจัยจากศูนย์วิจัยและนวัตกรรมประสาทวิทยาศาสตร์ สถาบันการเรียนรู้ มจธ. ได้รับ รางวัลนักเทคโนโลยีรุ่นใหม่ ประจำปี 2568 จากผลงาน “การบูรณาการนิวโรเทคโนโลยีและปัญญาประดิษฐ์เพื่อการส่งเสริมสุขภาพสมองและป้องกันสมองเสื่อมอย่างครบวงจร” เนื่องจากโลกกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างรวดเร็ว โดยประเทศไทยและหลายประเทศในยุโรป อเมริกา และ เอเชีย กำลังกลายเป็นสังคมสูงวัยระดับสุดยอด การเปลี่ยนแปลงด้านประชากรนี้มาพร้อมกับความท้าทายรอบด้าน ทั้ง วิกฤตการเงิน การระบาดของโรค การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และอิทธิพลเชิงลบจากสื่อสังคมออนไลน์ที่ขาดมาตรการในการควบคุม ซึ่งทั้งหมดเป็นต้นเหตุให้เกิดความเครียดที่สูงขึ้นในประชากรโลก ก่อให้เกิดโรคทางสมองและปัญหาสุขภาพจิตต่าง ๆ เช่น โรคระบบประสาท โรคจิตเวช และ โรคสมองเสื่อม เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว นักวิจัยและคณะได้พัฒนาแนวทางในการบูรณาการนิวโรเทคโนโลยีและปัญญาประดิษฐ์เพื่อส่งเสริมสุขภาพสมองอย่างครบวงจร โดยการผสมผสานเทคนิคทางประสาทวิทยาศาสตร์ เช่น การวัดคลื่นไฟฟ้าสมอง และการวัดสัญญาณเรโซแนนส์แม่เหล็ก ร่วมกับเครื่องมือทางคำนวณ เช่น การสร้างแบบจำลองคณิตศาสตร์และโมเดลปัญญาประดิษฐ์ เพื่อศึกษาความเสื่อมถอยของกลไกสมองที่ใช้ควบคุมสมาธิและความสนใจจดจ่อในผู้สูงอายุ รวมถึงความผิดปกติของระบบประสาทและภาวะสมองเสื่อมที่เกิดขึ้นในผู้ป่วย วิธีที่พัฒนาขึ้นนี้ช่วยทำให้ตรวจพบการเสื่อมสภาพของสมองในระยะเริ่มต้นได้รวดเร็วขึ้น และช่วยในการพัฒนาวิธีรักษาได้เหมาะกับบุคคลอย่างทันท่วงที นอกจากจะช่วยในการพัฒนายา ยังช่วยในการพัฒนาโปรโตคอลการกระตุ้นสมองแบบไม่รุกรานเพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของสมอง นอกจากนี้นักวิจัยและคณะยังได้พัฒนาแพลทฟอร์มออนไลน์ที่ส่งเสริมสุขภาพสมองโดยใช้เกมแอปพลิเคชันในการฝึกสมองและการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตรอบด้านเพื่อชะลอและป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ ดังนั้นเพื่อเพิ่มมูลค่าทางธุรกิจและผลกระทบเชิงสังคมให้เป็นวงกว้างนักวิจัยได้ร่วมก่อตั้งบริษัทสตาร์ทอัพไทยที่พัฒนาเทคโนโลยีสวมใส่ที่ช่วยให้บุคคลทั่วไปสามารถตรวจและปรับระดับระดับความเครียด ควบคุมอารมณ์ และฝึกการใช้สมาธิผ่านเทคโนโลยีการเชื่อมต่อระหว่างสมองและคอมพิวเตอร์ และทำงานร่วมกับบริษัทอสังหาริมทรัพย์เพื่อบูรณาการเทคโนโลยีความจริงเสมือนเข้ากับนิวโรเทคโนโลยีเพื่อออกแบบเมืองและสิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมการทำงานของสมองและสุขภาวะทางจิต นวัตกรรมเหล่านี้สามารถส่งเสริมสุขภาพสมองและป้องกันโรคสมองเสื่อมทั้งในระดับประเทศและระดับโลก โดยช่วยลดภาระทางสังคมและเศรษฐกิจจากโรคสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ เพิ่มคุณภาพชีวิตให้กับประชากรโลก และช่วยเสริมสร้างระบบสาธารณสุขที่มีประสิทธิภาพผ่านการตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสมและเป็นส่วนบุคคล แนวทางในการบูรณาการเทคโนโลยีประสาทวิทยาและวิทยาการคอมพิวเตอร์ที่เสนอมานี้ถือเป็นต้นแบบของการพัฒนาเทคโนโลยีที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตจริงได้ทั้งในภาคธุรกิจและภาครัฐ และก่อให้เกิดผลกระทบเชิงบวกทางด้านสาธารณสุขต่อสังคมมนุษย์
พิธีประกาศรางวัลและงานเลี้ยงแสดงความยินดีแก่นักเทคโนโลยีดีเด่นและนักเทคโนโลยีรุ่นใหม่จัดขึ้นเมื่อวันที่ 28 ตุลาคม 2568 ในงาน OUTSTANDING TECHNOLOGIST AWARDS & TECHINNO FORUM 2025 ภายใต้ธีม THE Care Economy: CONNECTING INNOVATIONAND HUMANITY ณ The Athenee Hotel Bangkok โดยมีการแสดงความยินดีกับนักเทคโนโลยีดีเด่นและนักเทคโนโลยีรุ่นใหม่ พร้อมการนำเสนอผลงานและเสวนาแลกเปลี่ยนแนวคิดภายใต้หัวข้อ “Beyond the Care Economy: One Health as a Socio-economic Imperative”
สำหรับพิธีรับพระราชทานรางวัลนักเทคโนโลยีดีเด่น จากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จะจัดขึ้นในระหว่างพิธีเปิดการประชุมวิชาการนานาชาติด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมทางเทคโนโลยี ครั้งที่ 51 (STT51) วันอังคารที่ 11 พฤศจิกายน 2568 เวลา 09.00 น. ณ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย