มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) โดย ผศ. ดร.ธิดารัตน์ บุญศรี ผศ. ดร.ศิววรรณ พูลพันธุ์ กลุ่มวิจัยวัสดุชีวภาพอัจฉริยะและเทคโนโลยี คณะวิทยาศาสตร์ และ ผศ. วราลักษณ์ แผ่นสุวรรณ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ พร้อมทั้ง ผศ. ดร.ภริณดา ทยานุกูล มหาวิทยาลัยมหิดล สร้างสรรค์ผลงานไบโอซีเมนต์ “ปูนซีเมนต์ลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์” ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนในฐานวัสดุซีเมนต์ ที่ Material ConneXion ประเทศสหรัฐอเมริกา ผลงานไบโอซีเมนต์ได้พัฒนาต่อยอดจากผลงานมอร์ตาร์แข็งแกร่งที่ใช้จุลินทรีย์จากกากน้ำปลา ที่ได้จดสิทธิบัตรเลขที่คำขอ 2101006885 เป็นผลงานไบโอซีเมนต์ร่วมกับจีโอโพลิเมอร์ ในสิทธิบัตรเลขที่คำขอ 2401003834
คณะผู้วิจัยได้ร่วมกับสำนักบริหารจัดการน้ำและอุทกวิทยา กรมชลประทาน ขยายผล ไบโอซีเมนต์ สู่การใช้งานในพื้นที่นาที่ประสบปัญหาดินเค็ม หรือน้ำกร่อย คณะผู้วิจัยได้ลงพื้นที่เพื่อติดตั้งแผ่นไบโอซีเมนต์ และติดตั้งถัง Lysimeter พร้อมทั้งฝังก้อนไบโอซีเมนต์ลงในถัง Lysimeter ในพื้นที่แปลงนา ที่สถานีทดลองการใช้น้ำชลประทานที่ 3 (ห้วยบ้านยาง) ต.โคกกรวด อ.เมือง จ.นครราชสีมา เพื่อศึกษาและทดสอบการหน่วงน้ำในแปลงนา ในระหว่างวันที่ 7-9 สิงหาคม 2567
แผ่นไบโอซีเมนต์ที่นำมาติดตั้งในพื้นที่แปลงนานี้ ผลิตจากจุลินทรีย์ที่คัดแยกมาจากกากน้ำปลา โดยคัดแยกสายพันธุ์ที่สร้างตะกอนแคลเซียมคาร์บอเนตได้ดี และไม่ก่อโรค ส่วนผสมของวัสดุประสาน ประกอบด้วย เปลือกไข่ กากแคลเซียมคาร์ไบด์ และทรายทะเล ผสมวัสดุประสานกับสารละลายจุลินทรีย์ จะได้ซีเมนต์เพลสท์ที่พร้อมจะเทลงในแม่พิมพ์ ซีเมนต์เพลสท์จะก่อตัวภายใน 2 ชั่วโมง คุณสมบัติของเนื้อปูนจะแตกต่างกันตามสภาวะแวดล้อม วัสดุนี้ทนทานต่อการกัดกร่อนของเกลือ และสามารถซ่อมแซมตนเองได้ เมื่อเกิดรอยแตกขนาดจิ๋ว จุลินทรีย์จะสร้างผลึกสีขาวของแคลเซียมคาร์บอเนต การศึกษาวิจัยดังกล่าวภายใต้โครงการ “การศึกษาแนวทางการหน่วงน้ำในนาข้าวของพื้นที่ชลประทานด้วยการประยุกต์ใช้ไบโอซีเมนต์” เพื่อช่วยบรรเทาปัญหาความเค็มของดินในนาข้าว และการบริหารจัดการน้ำในแปลงนาที่ประสบปัญหาดินเค็ม
โดยในวันที่ 8 กรกฎาคม 2567 ได้มีประชุมหารือร่วมกันระหว่าง ผศ. ดร.เยี่ยมพล นัครามนตรี ผู้ช่วยคณบดีฝ่ายอุตสาหกรรมสัมพันธ์ ผศ. ดร.ธิดารัตน์ บุญศรี กลุ่มวิจัยวัสดุชีวภาพอัจฉริยะและเทคโนโลยี คณะวิทยาศาสตร์ มจธ. ร่วมกับ สำนักบริหารจัดการน้ำและอุทกวิทยา และสำนักวิจัยและพัฒนา กรมชลประทาน บริษัท อัครา รีซอร์สเซส จำกัด (มหาชน) และ เครือเจริญโภคภัณฑ์ (CP) เพื่อหาแนวทางความร่วมมือในการใช้ประโยชน์วัสดุเหลือจากอุตสาหกรรมให้เกิดประโยชน์ และขยายผลการใช้ไบโอซีเมนต์เพื่อหน่วงน้ำในแปลงนาในพื้นที่อื่นๆ ที่ประสบปัญหาดินเค็ม และน้ำกร่อย ต่อไป