คณะทำงานโครงการพระจอมเกล้าศึกษา ร่วมกับสาขาวิชาสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ คณะศิลปศาสตร์ ศูนย์ส่งเสริมและสนับสนุนมูลนิธิโครงการหลวง และโครงการตามพระราชดำริ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ได้จัดโครงการ “พระจอมเกล้าศึกษา การศึกษาภาคสนาม” ระหว่างวันที่ 21 – 24 สิงหาคม 2568 ณ จังหวัดชุมพร สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช และสงขลา โดยมีคณาจารย์ บุคลากร และนักศึกษาจำนวน 44 คน เข้าร่วม
โครงการครั้งนี้มุ่งเน้นการศึกษา พระราชกรณียกิจและบทบาทของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) ซึ่งทรงเป็นกษัตริย์นักปราชญ์ ผู้มีพระปรีชาสามารถในด้านดาราศาสตร์ การเมืองการปกครอง และการสร้างความสัมพันธ์กับนานาประเทศ อีกทั้งยังทรงมีพระราชภารกิจสำคัญในการวางรากฐานรัฐสมัยใหม่ในช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ การศึกษาภาคสนามครั้งนี้จึงเป็นการเชื่อมโยงองค์ความรู้ทางประวัติศาสตร์ สังคม และวัฒนธรรมเข้ากับพื้นที่จริงในภาคใต้ของประเทศไทย
กิจกรรมการศึกษาภาคสนามประกอบด้วย
- จังหวัดสุราษฎร์ธานี: เยี่ยมชมสวนโมกขพลาราม เพื่อเรียนรู้แนวคิดทางพุทธธรรมร่วมสมัย เยี่ยมชมวัดพระบรมธาตุไชยาราชวรวิหาร และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ไชยา เพื่อศึกษาพระพุทธศิลป์และประวัติศาสตร์ท้องถิ่น
- จังหวัดนครศรีธรรมราช: สรุปบทเรียน ณ อำเภอทุ่งสง ซึ่งเป็นอำเภอที่มีความเจริญรองจากอำเภอเมืองนครศรีธรรมราช
- จังหวัดสงขลา: เยี่ยมชมพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สงขลา พระเจดีย์หลวง เขาตังกวน หาดสมิหลา รวมถึงพิพิธภัณฑ์คติชนวิทยา สถาบันทักษิณคดีศึกษา มหาวิทยาลัยทักษิณ พร้อมทั้งชมทัศนียภาพรอบเกาะยอ เพื่อซึมซับภูมิปัญญาท้องถิ่นและบริบทวัฒนธรรมชายฝั่ง
- จังหวัดชุมพร: เยี่ยมชมสวนนายดำ เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่โดดเด่นด้วยสวนผลไม้หลากหลายชนิด อาทิ มะละกอทุ่งตะโก มังคุด ทุเรียนกวน และส้มโชกุน ซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจหลักของพื้นที่ พร้อมทั้งฟังบรรยาย รัชกาลที่ 4 ทรงคำนวณการเกิด “สุริยุปราคาเต็มดวง” ได้ล่วงหน้าถึง 2 ปี ระหว่างเดินทางผ่าน หมู่บ้านหว้ากอ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
นอกจากการเรียนรู้ในเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมแล้ว โครงการยังมุ่งหวังให้นักศึกษาพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามกรอบ “ความเป็นพลเมือง มจธ.” สู่พลเมืองโลก อันประกอบด้วยความรู้คู่คุณธรรม จิตสำนึกในคุณค่าของมรดกทางวัฒนธรรม และความรับผิดชอบต่อสังคม ตลอดจนการสืบสานและเผยแพร่องค์ความรู้ที่ได้รับสู่ความยั่งยืน